Nếu có dịp đến với mảnh đất Hà Giang, chắc chắn bạn sẽ được khám phá nét độc đáo trong lễ mừng thọ của người Tày. Lễ mừng thọ đầu xuân, một điểm nhấn đẹp góp phần làm phong phú nét văn hóa nơi đây.
Lễ mừng thọ không thể thiếu thầy Tạo
Nghi lễ mừng thọ diễn ra, người Tày không chọn số tuổi chẵn mà thường chọn các tuổi lẻ để tổ chức mừng thọ. Thường là những độ tuổi như: 49, 61 hay 73. Và 73 thường là con số người tày tổ chức mừng thọ. Người Tày thường chọn thời điểm này cũng vì theo quan niệm dân gian, năm này là năm đại hạn nên tổ chức mừng thọ mục đích chính là để giải hạn.
Theo tuviphuongdong.net cho hay, trong nghi lễ mừng thọ của người Tày không thể thiếu thầy Tạo hoặc thầy Pựt. Họ là những người được dân làng tín nghiệm, bởi họ biết chữ, có kiến thức sâu rộng, có thể trình tấu mọi việc với thần linh, điều này giúp người mừng thọ được giải hạn. Theo phong tục lễ mừng thọ của người Tày, gia đình phải chuẩn bị tươm tất mâm cúng gồm đôi gà vịt, thủ lợn, bốn chân lợn, bánh dày, rượu và hoa quả.
Tiếp theo Thầy Tạo sẽ viết những câu chúc thọ bằng chữ Hán lên giấy đỏ, vải đỏ và treo, dán ở các cột nhà chính. Sau đó, thầy tiến hành cúng ở hai nơi là gầm sàn và trên sàn. Mục đích của lễ cúng này là báo cáo với gia tiên, tạ ơn thổ công, thổ địa.
Nghi lễ diễn ra có sự góp mặt đông đủ của con cháu
Trong phong tục tập quán cúng lễ mừng thọ của người Tày, khi thầy Tạo thực hiện nghi lễ thì con cháu, anh em, bà con phải có mặt đông đủ, quây quần xung quanh để lắng nghe. Kèm theo đó là các bài cúng là trống, chiêng rộn rã như không khí vui vẻ của lễ hội.
Người được cúng trong lễ mừng thọ thì ở trong buồng. Nếu là đàn ông được cúng mừng thọ thì người nhà lấy một tấm vải trắng gấp thành 7 gấp để trong buồng, gấp thành 9 gấp kèm một bông lúa nếu là đàn bà. Theo Khi tiến hành lễ cũng xong, con cháu dẫn ông bà, cha mẹ ra mang theo tấm vải gấp và được con cháu chăm sóc, báo hiếu.
Trong lễ mừng thọ, còn có sự góp mặt của anh em hàng xóm thì mang theo quà đến chúc thọ. Anh em, họ hàng thì mang vải đỏ, bánh dày đến để chúc thọ. Hàng xóm đến mừng thọ thì mang gà gạo để mừng thọ. TRường hợp có con rể, thì con rể của gia đình phải tự tay làm một cái cổng gỗ thật đẹp gọi là nhà khoăn để mừng thọ bố mẹ vợ với ý nghĩa đón đưa họ khi tuổi về già.
Trong lễ mừng thọ của người Tày, kèm theo đó là lễ cúng giải hạn, thì nghi lễ mừng thọ độc đáo này chính là nét văn hóa đặc sắc về lòng hiếu thảo của con cháu đối với ông bà cha mẹ. Nếu bạn có dịp đến Hà Giang vào mùa xuân đừng quên trải nghiệm nét văn hóa độc đáo này nhé.
